آیا اشعه ماوراءبنفش بی خطر است؟ لامپ ها و دیودهای اشعه ماوراءبنفش، یک منبع تابش اشعه ماورابنفش هستند که برای اطمینان از استفاده ایمن به اقدامات احتیاطی احتیاج دارند.
این صفحه برای آشنایی کاربران با درک فعلی برخی از شیوه های کلی و اقدامات احتیاطی در نظر گرفته شده، که اغلب در نوشته هایی در مورد منابع تابش اشعه ماوراءبنفش توصیه میشود.
محدوده تابش uv حاصل از طیف الکترومغناطیسی ۱۰nm تا ۴۰۰nm است.
بسته به طول موج و مدت زمان در معرض اشعه ماوراءبنفش بودن، ممکن است این اشعه به چشم و پوست آسیب برساند.
اشعه uv یه ۴ دسته تقسیم میشود.
V-UV: 100nm -200nm
UV-C: 200nm -280nm
UV-B: 280nm -315nm
UV-A: 315nm -400nm
کاهش طول موج با تابش فرکانس بالاتر و مقدار انرژی بیشتر در هر فوتون مطابقت دارد.
10% UV طبیعی توسط خورشید تولید میشود و فقط ۴-۳% آن برای رسیدن به زمین به جو نفوذ می کند که هیچ مقدار UVC به زمین نمی رسد.
۹۵% از UVA و%۵ از UVB به زمین می رسد.
هنگامی که اورگانیسم های بیولوژیکی در معرض UV قرار میگیرند توسط DNA و RNA و پروتئین ها جذب میشوند.
جذب توسط پروتئین منجر به پارگی دیواره سلولی و در نهایت مرگ اورگانیسم ها می شود.
کشتن پاتوژن ها با نور اشعه ماورابنفش ضروری نیست بلکه استفاده از اندازه کافی از UV برای جلوگیری از تکرار اورگانیسم ها است.
در حالی که تابش UVC عامل اثرات مضر روی پوست و سرطان پوست شناخته شده است، سایر باند های یووی (UVA,UVB,UVC) نیز خطرات مختلفی برای انسان ایجاد میکنند.
طول موج UVC کمتر از ۲۸۰nm است که کاملا توسط جو جذب میشود و هیچ مقداری از اشعه UVC طبیعی به زمین نمیرسد.
این طول موج ها از طریق منابع مصنوعی مثل LED UVC یا لامپ های جیوه در دسترس ما قرار میگیرند.
شدت نمودار از ۱ کاهش می یابد و هنگامی که از طول پراکندگی عبور میکند،به صورت نمایی سقوط میکند.این به این معنی است که:
از موارد قرار گرفتن مستقیم و طولانی مدت در معرض نور UVC، آسیب موقت به چشم ( مانند آسیب به قرنیه) و پوست است که بعد از چند روز بهبود پیدا میکند. بنابراین توصیه های ایمنی شامل حفاظت از پوست (مخصوصا زخم های باز) و مهم تر از همه چشم در معرض UVC است. در هر صورت UVC توسط کروموفورها در اپیدرم فوقانی به شدت کاهش می یابند (Young,2019) و آسیب DNA ناشی از تابش UVC در لایه پایه تقسیم کننده اپیدرم انسان به راحتی قابل شناسایی نیست (Campbell و همکاران ۱۹۹۳، Chadwick و همکاران ۱۹۹۵) که باید توضیح دهد چرا منحنی پاسخ دوز برای آریتمی UVC در پوست انسان شیب خیلی کمتری نسبت به UVB دارد (Diffy and Farr,1991). بعید است UVC از منابع مصنوعی خطری حاد یا طولانی مدت برای پوست انسان ایجاد کند. اما UVC به احتمال زیاد باعث فوتوکراتیت حاد (برف کوری) می شود.
بعید است که قرار گرفتن در معرض اشعه ماورابنفش UVC باعث آسیب حاد یا طولانی مدت به پوست شود اما صدمه حاد به چشم وارد می کند پس به هیچ وجه در هیچگونه دستگاه برنزه کننده ای مجاز نیست. در همام مطالعه حداقل شرایط بهداشتی و الزامات ایمنی در مورد در معرض قرار گرفتن کاربران در برابر خطرات ناشی از اشعه نوری مصنوعی ذکر کرده است (EC/2006/25). البته برای همه باند های UV، مقدار مجاز در معرض قرار گرفتن در برابر اشعه با طول موج ۱۸۰nm – 400nm و ۳۰J/M یعنی روزانه ۸ ساعت است.
تابش UV به راحتی توسط لباس، پلاستیک یا شیشه جذب می شود. پس از جذب، اشعه ماورابنفش دیگر فعال نیست. هنگام کار با اشعه UV در حین نگهداری، سرویس یا شرایط دیگر، تجهیزات حفاظت شخصی که تمام مناطق تحت تابش را پوشش می دهد، توصیه میشود.
هنگام کار اطراف UVC باید:
اثرات حاد (کوتاه مدت) شامل قرمزی یا زخم پوستی است. سوختگی های شدیدتری با قرارگیری در معرض تابش بیشتر اشعه ماورابنفش ایجاد میشود. برای بیش از حد قرار گرفتن در معرض تابش (طولانی مدت) یک خطر تجمعی نیز وجود دارد و بستگی به میزان قرار گرفتن در معرض اشعه UV در طول زندگی شما دارد که شامل پیری زودرس و سرطان پوست است.
خطرات تابش UVC می تواند توسط کنترل و طراحی ایمن محصول کاهش پیدا کند. برای مثال سنسورهای تشخیص حرکت که منابع UVC را بدون اینکه کاربران در معرض نور ماوراءبنفش قرار میگیرند، خاموش می کند و یا قرار دادن کلیدهای روشن/خاموش برای منابع نوری UVC در مکان هایی که فقط توسط افراد مجاز قابل دسترسی است. این مکان ها باید قفل شوند و یا با رمز محافظت شوند تا اطمینان حاصل شود که منبع UVC به صورت تصادفی روشن نشده است.
هر سیستم UVC باید دارای آپشن Viewport باشد تا کاربران بتوانند لامپ را بدون احتمال بیش از حد قرار گرفتن در معرض UVC مشاهده کنند.
نصب مناسب، نظارت، آموزش پرسنل، تعمیر و نگهداری، علامت گذاری و استفاده از کلیدهای ایمنی میتواند برای جلوگیری از در معرض قرار گرفتن بیش از حد کمک کند. دستورالعمل ها و توصیه های عملیاتی برای استفاده صحیح از هر سیستم UV باید برای استفاده کننده قرار داده شود تا دوز خطر در معرض قرار گیری را کاهش دهد.
این ها باید برای اپراتورها یا پرسنل نگهداری به وضوح قابل رویت باشد و محدوده دما و رطوبت نسبی مشخص شده توسط طراح سیستم برای اطمینان از عملکرد ایمن را شامل شود. تعمیر و نگهداری باید مطابق با دستورالعمل های سازنده انجام شود.
هیچ دستورالعمل استانداردی برای نظارت بر تجهیزات UV وجود ندارد. اما مانیتورهای UV تجاری وجود دارند که خروجی یا نشتی را تشخیص می دهند.
در صورت مواجه شدن با اشعه UV اقدامات زیر توصیه میشود:
